Jak działa akupunktura? Na co pomoże, a kiedy jej nie stosujemy ??
- Aleksandra Lewandowska
- 27 sty 2023
- 5 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 2 lut 2023
LECZENIE AKUPUNKTURĄ
Leczenie akupunkturą polega na wprowadzaniu w określone miejsca na ciele bardzo cienkich i delikatnych igieł. Szczegółowe omówienie mechanizmu działania akupunktury wybiega poza cel niniejszego opracowania, przedstawione zostanie kilka najważniejszych faktów. To że akupunktura jest stosowana do dzisiaj, świadczy wymownie o skuteczności samego leczenia i o słuszności leżących u jego podstaw praw i zasad. Należy pamiętać, iż akupunktura, tak samo jak np. chirurgia laparoskopowa znalazła swoje miejsce w medycynie i nie jest antidotum na wszelkie dolegliwości. O akupunkturze powinno się raczej myśleć jako o części postępowania z pacjentem, takiej samej jak farmakoterapia czy medycyna fizykalna. Każda dziedzina medycyny ma swoje mocne i słabe strony, a akupunktura nie jest wyjątkiem. Chińskie wyjaśnienia mechanizmu działania akupunktury pełne są mistycyzmu, które w pojęciu większości przedstawicieli świata medycznego tylko komplikują zamiast rozjaśniać problem. Wydaje się, iż aby akupunktura została uznana przez szerokie grono lekarzy, za pełnowartościową metodę terapeutyczną konieczne jest wyjaśnienie mechanizmów leżących u podstaw jej działania w sposób zrozumiały dla współczesnego świata naukowego. Do tej pory powstało wiele teorii wyjaśniających mechanizm akupunktury, jednakże żadnej nie udało się w pełni wyjaśnić szerokiego spektrum działania. Wszystko, co udało się do tej pory zrobić to zebrać dowody, że akupunktura działa, ale nie jest do końca wyjaśnione w jaki sposób. Obecnie teorią posiadającą najwięcej zwolenników jest teoria neurohumoralna. Wg. tej teorii akupunktura działa wg trzech mechanizmów:
- mechanizm neurologiczny - poprzez włókna nerwowe A-delta i C. Działanie to opisali Melzack i Wall w teorii bramki. Dodatkowo znaczenie ma tutaj połączenie tych włókien A i C z organami wewnętrznymi przez rogi tylne rdzenia. (Kendall 1989)
- mechanizm biochemiczny - bioaktywne substancje takie jak bradykininy, histamina i leukotrieny odgrywają rolę w wywoływaniu reakcji w miejscu wkłucia igły. Następnie serotonina, enkefaliny, endorfiny i substancja P odgrywają rolę w mediacji reakcji ośrodkowej na akupunkturę.
- mechanizm bioelektryczny - akupunktura wpływając na energię elektryczną, występującą naturalnie w organizmie, stymuluje gojenie i regenerację
Zgromadzono wiele dowodów potwierdzających neurohumoralny mechanizm działania akupunktury:
- działanie przeciwbólowe akupunktury blokowane jest przez naloxan i antagonistów receptorów opiatowych;
- działanie przeciwbólowe akupunktury NIE jest blokowane przez dextronaloxan; - przeciwciała przeciw endorfinom blokują działanie przeciwbólowe akupunktury;
- mikroiniekcje naloxanu blokują działanie przeciwbólowe;
- defekty genetyczne receptorów opiatowych powodują zmniejszoną reakcję na działanie przeciwbólowe akupunktury;
- niedobory endorfin opiatowych powodują zmniejszoną reakcję na działanie przeciwbólowe akupunktury;
- po zabiegu akupunktury stężenie endorfin spada w tkance mózgowej a wzrasta w płynie mózgowo-rdzeniowym;
- wzrost mRNA dla proenkefalin przy zastosowaniu akupunktury;
- skóra nad punktami charakteryzuje się zmniejszoną opornością elektryczną, zmieniającą się w trakcie leczenia akupunkturą;
- akupunktura działa również na zwierzęta nie może więc być mowy o sugestii, czy działaniu placebo. Akupunktura posiada bardzo szeroki zakres wskazań
Oczywiście efekt leczniczy może wystąpić w większym lub mniejszym stopniu. Zależy to od umiejętności dobrania właściwych punktów, właściwie przeprowadzonego zabiegu, zaawansowania choroby jak również szeregu innych czynników. Rozwój medycyny i wynalezienie wielu skutecznych innych metod zastępowało wielokrotnie zabiegi akupunktury. Jednak w wielu przypadkach akupunktura okazuje się nie tylko tańsza, ale również bardziej skuteczna od stosowania klasycznych terapii. Przy pomocy akupunktury można leczyć nie tylko poszczególne jednostki chorobowe, lecz również szereg objawów towarzyszących tym jednostkom jak: nudności i wymioty, zawroty głowy, czkawka, bezsenność i inne.
Terapeutyczne działanie akupunktury można podzielić na trzy grupy.
1. Schorzenia, w których tylko akupunktura może przynieść ulgę lub nawet wyleczenie np. zanik nerwu wzrokowego, neuralgia nerwu trójdzielnego, stany chorobowe po WZW. Leki mają tutaj tylko działanie pomocnicze.
2. Leczenie skojarzone: farmakologiczne, akupunkturą i fizjoterapeutyczne. Ta gama schorzeń jest największa i odpowiednio dobrane leczenie skojarzone daje znakomite wyniki.
3. Schorzenia gdzie akupunktura jest metodą pomocniczą, pozwala zmniejszyć dawki leków np. przy psychozach, przy bólach nowotworowych, lub pozwala na pełną rehabilitację np. przy zespole bolesnego barku.
WHO podaje listę ponad 40 stanów chorobowych, w których akupunktura udowodniła swą skuteczność. Podsumowując należy podkreślić, iż medycynę chińską i zachodnią należy łączyć wszędzie tam gdzie wykorzystanie zalet każdej z nich, pomoże w szybszym i pełniejszym zwalczeniu dyskomfortu i przyśpieszy powrót do zdrowia pacjenta, nie zapominając, że każde nasze działanie musi być zawsze ukierunkowane na przyniesienie ulgi choremu.
Poniższa lista wskazań, opracowana została na podstawie wskazań światowej Organizacji Zdrowia - WHO oraz klasycznych wskazań chińskich, gdzie z reguły osiąga się dobre lub bardzo dobre wyniki. Zakres wskazań jest dużo szerszy, lecz w pozostałych przypadkach uzyskiwane efekty nie zawsze są jednoznaczne i w dużej mierze zależą od doświadczenia lekarza wykonującego zabieg.

Akupunktura oddziałuje na :
Układ oddechowy:
- zapalenie zatok bocznych nosa
- zapalenie migdałków podniebiennych
- dychawica oskrzelowa
Choroby oczu:
- zapalenie spojówek
- jaskra bez powikłań
- zanik nerwy wzrokowego Choroby jamy ustnej:
- zapalenie dziąseł
- parodontoza
- ostre i przewlekłe zapalenie gardła
- bóle poekstrakcyjne zębów
Choroby układu krążenia:
- choroba wieńcowa
- nadciśnienie tętnicze
Choroby żołądka i jelit:
- skurcze przełyku i wpustu
- ostre i przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka
- nieżyt błony śluzowej żołądka
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- zaparcia
- stan po wirusowym zapaleniu wątroby
Choroby neurologiczne i ortopedyczne:
- bóle głowy, migrena
- neuralgia nerwu trójdzielnego
- porażenie ośrodkowe i obwodowe nerwu twarzowego
- niedowłady po udarach mózgu
- neuropatie obwodowe
- neurologiczne zaburzenia czynności pęcherza moczowego
- moczenie nocne
- neuralgia międzyżebrowa
- kręcz karku
- łokieć tenisisty
- zespół bolesnego barku
- rwa kulszowa
- reumatoidalne zapalenie stawów - kurcz pisarski - zespoły cieśni
Położnictwo i ginekologia:
- nieregularne krwawienia miesięczne
- bolesne miesiączki, zespól napięcia przedmiesiączkowego
- endometrioza
- leczenie wspomagające
- objawy zespołu klimakterycznego,
- przewlekłe stany zapalne narządu rodnego (PID)
- zespól klimakteryczny
- przedłużający się poród
- wymioty ciężarnych
- brak pokarmu po porodzie
- obniżenie narządu rodnego
Urologia:
- przerost gruczołu krokowego (początkowa faza)
- nietrzymanie moczu (początkowa faza)
- przewlekłe stany zapalne pęcherza i nerek
Zaburzenia czynnościowe:
- nerwice wegetatywne z zaburzeniami czynnościowymi
- napadowe bóle głowy pochodzenia naczyniowego
- Wspomagająco w zespołach lękowo - depresyjnych
Medycyna sportowa:
- urazy sportowe (naderwanie mięśni i ścięgien, nadwichnięcia stawów, dystorsje)
Główne przeciwskazania do stosowania akupunktury
Przeciwwskazania do stosowana akupunktury formułowane są bardziej precyzyjnie niż wskazania. Bezdyskusyjnie zakaz stosowania zabiegów powinien dotyczyć przypadków: > Uogólnionych chorób skórnych, szczególnie ze zmianami infekcyjnymi
> Hemofilii
> Wszczepionym rozrusznik serca jest przeciwwskazaniem do elektrostymulacji
> Znacznego wyniszczenie organizmu
> Wieku niemowlęcego
> Czynnej gruźlicy, sarkoidozy
Ograniczony zakres stosowania akupunktury powinien być w: > Ciąży (do decyzji położnika-ginekologa)
> Podczas menstruacji (do decyzji położnika-ginekologa)
> W stanach znacznego wyczerpania fizycznego i psychicznego
> Stanie upojenia alkoholowego
> Silnego pobudzenia emocjonalnego
> Złośliwej chorobie nowotworowej (akupunktura wskazana tylko w celu osiągnięcia efektu analgetycznego)
> Chorobach psychicznych (tylko we współpracy z lekarzem psychiatrą)
> Ostrych stanach gorączkowych niewiadomego pochodzenia.
> Ciąża, szczególnie jej początek stanowi przeciwwskazanie ze względu na możliwość poronienia. W późniejszym okresie, rozsądnie stosowana, może przynosić wiele korzyści. Stosuje się ją np. do wspomagania akcji porodowej czy też prowadzenia znieczulenia tą metodą.
> Menstruacja, zwłaszcza pierwszego i ostatniego dnia jej trwania może wywołać silne bóle głowy, niepokój i bezsenność, ogólne złe samopoczucie.
Należy rozważyć korzyści płynące z zabiegu.
> Wykonywanie zabiegu u pacjenta silnie wyczerpanego może wywołać trudną do wyprowadzenia zapaść.
> Upojenie alkoholowe może również spowodować zapaść, ale zabiegi umiejętnie stosowane mogą przypadku przyspieszyć odtrucie.
> Silne pobudzenie emocjonalne powoduje nieadekwatną odpowiedź na nakłuwanie, mogącą prowadzić do wstrząsu i zapaści.
> Choroby nowotworowe, ze względu na możliwość wywołania przerzutów lub przyspieszenia jego wzrostu (poprzez polepszenie ukrwienia) są przeciwwskazaniem do stosowania akupunktury. W chorobie nowotworowej są podejmowane próby oddziaływania przeciwbólowego (szczególnie elektroakupunktury).
> U pacjentów gorączkujących zabiegi akupunktury mogą spowodować obniżenie temperatury ciała i zmianę przebiegu choroby, dlatego jeżeli pochodzenie gorączki jest nieznane, wstrzymujemy się z zabiegami
Wszystko już wiesz! A więc ZAPRASZAM NA ZABIEG!
Super